Pero á parte de seren instrumentos, as linguas son tamén obxectos de amor, como o é a casa ou a terra. Esta glosofílía non se manifesta normalmente en países dunha soa lingua; a lingua é coma un ben común do que se disfruta; só os «técnicos» de vez en cando disputan sobre a súa ilustración e a súa excelencia en comparanza coas outras; pero asúa excelencia en comparanza coas outras; pero a xente normal limítase a usalas sen se preocupar doutra cousa. Maniféstase en cambio o amor (e o desamor) naqueles países onde hai dúas linguas en contacto. Nestes casos a lingua adquire un valor simbólico engadido, especialmente cando unha delas é dominante e outra subalterna.

Por esas dúas etapas pasou a nosa lingua: ningún escritor medieval defende o galego (ou o denigra) porque non ten a necesidade diso: só é na época moderna, ó agudizarse o conflicto, cando podemos atopar conductas de afecto ou desafecto.

Tendo en conta que a primeira etapa foi moi breve, podemos dicir que a maior parte da historia do galego é a historia dunha lealdade ou dunha deslealdade. Pero dado o valor simbólico que a lingua ten, e algo máis ca iso aínda: é un espello do grao de autoestima que os galegos temos de nós mesmos coma pobo.

É verdade que hoxe hai medios moito máis efica- ces e rápidos para destruír unha lingua. Pero ta- mén é verdade que nunca ata a época moderna se puideron levar a cabo con éxito medidas de inter- vención humana para salvagardar e restaurar unha lingua, gracias precisamente a eses mesmos medios.

Non hai moito que Cunqueiro, case como oración bencía a Deus porque lle dera o privilexio de nacer nun país en que aprendera a dicir bidueira, fonte, seixo, amencer, e auguraba un porvir de mil pri- maveras máis para o galego. Queira Deus que se cumpra este desexo de Cunqueiro e de tantos ou- tros que como Otero Pedrayo «na noite viven o in- tre tráxico da hora do porvir».

Antón Santamarina e Manuel González,
Hístoria da Lingua Galega
Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

requintadamente: adornadamente. glosofilía: amor pola lingua. desbotar: rexeitar, desprezar. monarquía anglonormanda: período da monar- quía británica situado nos séculos XI e XII. bencía: bendicía.